Soba (Karbonmonoksit) Zehirlenmesine Dikkat
24.12.2020
Soba zehirlenmesi; odun, kömür gibi ısınma aracı olarak kullanılan maddelerin yanması ile ortaya çıkan karbonmonoksit (CO) gazından kaynaklanır.
Kış mevsiminin yaşandığı bu günlerde başta bilgisizlik ve dikkatsizlik olmak üzere, bazı tedbirlerin alınmamasından kaynaklı ihmaller sonucunda gerçekleşen soba zehirlenmesi olayları ülkemizin birçok yerinde olduğu gibi ilimizde de zaman zaman yaşanmaktadır.
Karbonmonoksit; tatsız, renksiz, kokusuz olması ve tahriş etme özelliği olmadığından fark edilememektedir. Karbonmonoksit zehirlenmesinde ilk belirtiler baş ağrısı, yorgunluk hissi, mide bulantısı gibi semptomlardır. Genellikle bu semptomların ağırlığı karbonmonoksit düzeyi ve maruz kalınan süre ile ilişkilidir. Ciddi zehirlenmelerde baş dönmesi, kusma, bilinç kaybı ve ölüm görülür. Eğer karbonmonoksit zehirlenmesi geçirildiği düşünülüyorsa; hemen camlar açılmalı ve ortam havalandırılmalı, zehirlenen kişiler hızla ortamdan uzaklaştırılarak açık havaya çıkarılmalı ve 112 Acil Çağrı Merkezi aranmalıdır.
Vatandaşlarımızın benzeri olaylarla karşılaşmamaları ve yaşanabilecek olumsuz ve üzücü olayların önüne geçilebilmesi için aşağıda belirtilen hususlara dikkat etmeleri büyük önem taşımaktadır.
Soba ve Bacalarla İlgili Uyulması Gereken Kurallar
1- Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalı,
2- Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli,
3- Sobanın çabuk yanması için benzin vb. yanıcı sıvı maddelere başvurulmamalı,
4- Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı,
5- İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı,
6- Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli,
7- Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı,
8- 2 saat arayla sobanın bulunduğu odanın camları açılmalı ve havalandırılmalıdır,
9- Sobaya yakın yerlerde uyunmamalı, mümkünse belli zaman aralıklarıyla kalkılıp soba kontrol edilmelidir,
10- Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli,
11- Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 metre daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalıdır.
2- Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli,
3- Sobanın çabuk yanması için benzin vb. yanıcı sıvı maddelere başvurulmamalı,
4- Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı,
5- İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı,
6- Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli,
7- Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı,
8- 2 saat arayla sobanın bulunduğu odanın camları açılmalı ve havalandırılmalıdır,
9- Sobaya yakın yerlerde uyunmamalı, mümkünse belli zaman aralıklarıyla kalkılıp soba kontrol edilmelidir,
10- Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli,
11- Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 metre daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalıdır.
